HƯỚNG DẪN CHI TIẾT CÁCH VIẾT PROCESS IELTS TASK 1 – BÀI SKELETAL SYSTEMS

Thực tế dạng bài process này luôn là dạng bài mà mọi người kêu ra kêu vào suốt hơn mười mấy năm mình dạy IELTS. Trong bài này mình sẽ hướng dẫn bạn cách để xử lý dạng bài này nhé.

“Ôi dạng này khó lắm, nhìn chả biết viết”.

“Dạng này toàn từ khó, sao mà viết nổi”.

“Gặp dạng này thôi đi về thôi thầy ạ, phí 5 củ rồi. Thà cho Ráck 5 củ còn hơn”

Đó, mọi người thường kêu ca như thế đó.

Trước hết là bạn có thể học các kiến thức về phần Writing Task 1 ở chuỗi bài Ultimate Guide on IELTS Writing Task 1 nha. Rất là chi tiết, mình nghĩ hoàn toàn có thể giúp bạn đạt 6.5+ cho phần này nha.

Thực ra, dạng này không khó đến như thế đâu. Cái các bạn cần làm khi gặp dạng này đó là hít một hơi thật sâu. Sau đó bình tĩnh mà phân tích như mình phân tích dưới đây thôi.

Mình lấy ví dụ đề này nhé. Đây là đề được đồn đoán có thể thi vào trong thời gian tới. Gọi tạm là 2 bộ xương.

(lưu ý một chút là ảnh ban đầu mình kiếm được chỉ có thể này. Bị thiếu mất mấy phần bên dưới nên trong bài viết này mình ko đưa phần toes và foot arch vào nhé). Ảnh nét ở dưới nha.

Nhìn vào đề này, hầu hết học viên của mình đều bảo “KHIẾP”.

Nhưng vẫn có những bạn chả bảo gì, chỉ im lặng nhìn thật kỹ. Đó hầu hết là các bạn cựu học viên đã đạt Writing 6.5 trở lên (Overall tổng thường là 7.0). Họ rất bình tĩnh bởi vì có cái gì đâu mà sợ.

Nếu nhận được bài này khi đi thi, bạn hãy làm việc đầu tiên đó là đọc cho kỹ cái đề.

Đề này yêu cầu chúng ta so sánh về skeletal systems (à, cấu trúc của bộ xương) của 2 tổ tiên của loài người hiện đại.

Sau đó, hãy phân tích thật kỹ. Thật ra, dạng bài này không chỉ là dạng process thông thường đâu. Với hoc sinh của mình, mình chia ra nhiều dạng process nhỏ lắm và mỗi dạng có cách xử lý riêng. Mình giới thiệu với bạn dạng này là “Comparison process” – (tên mình tự đặt nha). Mục đích của dạng bài này đó là muốn bạn có sự so sánh giữa 2 đối tượng nào đó.

Một bài tương tự bài này đó là bài “núi đôi” mà mình đã đề cập trong Newsletter trước đây.

Và đối với dạng bài này, mình có lời khuyên với các bạn đó là: Hãy khai thác cái bút và tờ giấy nháp.

Quả thực là nếu bạn nhìn vào cái hình thôi, bạn sẽ thấy cực kỳ khó thông suốt để có thể viết bài được. Lí do đơn giản lắm: “Nhìn chằng chịt thế kia thì thấy cái m… gì mà viết”.

Điểm quan trọng bạn hãy lưu ý đó là từng “yếu tố” ở trên bộ xương đều được đem ra mổ xẻ, so sánh lần lượt. Ko bỏ qua cái nào cả trên cả 2 bộ xương đúng không?

Giờ nếu mình thay vì đưa cho bạn cái hình này, mà mình đưa bạn cái bảng này. Bạn có thấy dễ hình dung hơn ko?

Chắc chắn bạn thấy nó “sạch” đúng không?

Mình có nghiên cứu một chút về data (dữ liệu) và áp dụng phương pháp phân tích dữ liệu vào hệ thống recommendation system để giúp giáo viên cá nhân hóa bài tập. Một trong những công việc quan trọng nhất mà mình (và nhiều người đồng ý) thấy đó là “clean the data”. Dữ liệu luôn là một mớ hổ lốn và bạn phải làm sạch nó. Khi nó sạch rồi thì bạn mới nhìn ra vấn đề. Và:

Đề IELTS Writing Task 1 luôn là một mớ rác dữ liệu. Bạn phải làm sạch gọn gàng cái mớ rác đó thì mới nhìn ra vấn đề.

Và đi thi IELTS bạn được người ta đưa cho bạn tờ giấy nháp và cây bút chì giá hơn 5 củ đó. Hãy tận dụng nó đi chứ.

Tất nhiên, mình thì ko kẻ cái bảng như thế nha. Mình có cách nhanh hơn.

Thứ nhất, cột 1 mình vẫn phải ghi đầy đủ.

Thứ hai, tên 2 cái bộ xương thì ghi tắt đi cho nhanh.

Thứ ba, nếu bạn tinh ý quan sát thì bạn sẽ thấy chung quy lại thì từng bộ xương chỉ có TO – NHỎ. Và hầu hết các bài khác đều thế nha (không TO – NHỎ, thì cũng DÀI – NGẮN, hoặc XẤU – ĐẸP, hoặc NHANH – LÂU). Hehe. Mẹo ở đây đó là mình sẽ ghi dấu + (cho cái xương nào to, dài, rộng hơn) và – (cho cái nào ngược lại). Khi đó mình nhìn ra vấn đề cực nhanh nha.

Khi này, bài process ngay lập tức biến thành một dạng bài vô cùng quen thuộc – dạng bài TABLE

Bạn thử viết lại bảng và ký hiệu + và – đi xem. Nhìn thử xem thấy vấn đề chưa.

Đối với bài này, mình có cùng thầy cựu giám khảo soạn hẳn 2 sample khác nhau theo cách khác nhau. Nhưng một cách hơi khó chút, mình sẽ giới thiệu sau nhé. Bài viết trong newsletter này thì mình viết theo hướng phân tích sau:

Chúng ta nhóm những cái dấu + vào một nhóm và có dấu – vào một nhóm.

Kết quả là chúng ta có 2 đoạn thân bài như thế này:

Homo erectus possesses several larger skeletal features than its counterpart, and most of them are positioned in the lower body, facilitating adaptations for walking and endurance running rather than climbing. Firstly, Homo erectus displays larger hip, knee, and ankle joints. Secondly, the heelbone and the gluteus maximus are enlarged, while the Achilles tendon is described as longer. In addition, the shoulders in Homo erectus are broader although their position are lower.

Sau khi nháp nhóm lại, mình phân tích thấy rằng có những bộ phận trên bộ xương nằm ở phần dưới. Trong khi đó, bộ xương bên phải là tập trung vào phần walking và running (nhìn ở tiêu đề). Do đó, mình viết câu đầu để thể hiện thông tin này.

Nhưng mình có hơi lăn tăn một chút với phần shoulders, nó không quá liên quan tới phần thân dưới. Chính vì vậy, mình chỉ viết “several features” cũng như “most of them” ở câu đầu. Sau đó đi vào từng phần mô tả cụ thể hơn những cái gì “larger”. Còn thông tin về shoulder mình đưa vào câu cuối cùng (mặc dù nó cũng có sự liên quan phần nào tới câu đầu, nhưng ko thể liên kết chặt chẽ như các bộ phận kia).

However, there are smaller features in Homo erectus. It is characterised by a smaller but balanced head with a shorter snout, in contrast to an unbalanced one. Moreover, the extended forearm seen in Australopithecus afarensis was no longer evident in Homo erectus due to the latter’s skeletal structure optimised for running rather than climbing as the former. This adaptation is also reflected in the reduced size of other features, including chest, waist, and femoral neck of Homo erectus.

Đoạn hai sẽ nhóm các thông tin về các bộ phận ở nhóm Homo. Mình nêu lần lượt từng bộ phận này sau khi nêu ra câu đầu có tính chất tổng quát thông tin của đoạn. Ở đoạn này thì mình nêu ra phần “head” và “snout” trước (thực ra mình cóc biết snout là cái gì vì có đọc vài sách về anatomy for sports – giải phẫu học cho chơi thể thao rồi, cơ mà nó ko liên quan lắm nên mình chả nhớ kỹ). Lý do phần nào là bởi mình quan sát là với bạn Australopithecus kia là chuyên về leo trèo – tree climbers ấy. Nên mình thấy nó sẽ liên quan tới cái forearm, ngoài ra chest, waist, femoral neck cũng có thể liên quan. Do đó, mình sẽ nhóm chúng nó vào nhau.

Nhưng đoạn trước thì mình có nói hơi kỹ ở câu đầu “facilitating adaptations for walking and endurance running rather than climbing”, nên mình có thể sắp xếp thoải mái hơn.

Thực ra mình có thể sửa lại, nhưng mình ko sửa nữa để các bạn thấy là nếu không tính toán kỹ trước khi viết thì khi viết mình có thể gặp một số sự cố nào đó. Nhưng bạn phải hiểu là điều này rất khó tránh, nên trong phạm vi bài thi giới hạn thời gian, ta ko thể thoải mái mà ngồi sửa như khi viết ở nhà được. Do đó, bạn phải chấp nhận, ko quay lại sửa nữa mà tiếp tục triển khai, miễn là nó ko phải là các lỗi “chí tử”.

Phần còn lại của bài viết chính là mở bài và overview. Phần này đóng vai trò cực kỳ quan trọng, nhất là cái overview ấy. Cái overview mà viết sai, sẽ cực khó để bạn lấy điểm cao nha.

Phân tích về overview cho bài này bạn có thể xem chi tiết hơn ngay ở dưới đây nhé.

Với overview, ở bài này, bạn hãy quan sát kỹ nhé.

Trước hết, khi nhìn hình bạn thấy điều gì? Với mình, điều ấn tượng nhất đó là cái body của người bên phải là nhỏ hơn người bên trái. Đó sẽ là điều đầu tiên mình viết. Mình muốn ưu tiên một thông tin có tính nổi bật, ấn tượng, và tổng quát hơn.

Sau đó mình thấy các thông tin về các nhóm xương có các điểm chung là để phục vụ sự thay đổi về việc vận động khác nhau.

Do đó, overview của mình sẽ như thế này:

Looking from an overall perspective, Homo erectus showcases a relatively slighter body than Australopithecus afarensis. In addition, the significant skeletal distinctions between these two species align with the demands of endurance running and a transition away from arboreal behaviors.

Thực ra, theo quan điểm của mình và cả thầy cựu giám khảo sau khi xem bài này thì cả hai thông tin này đều là những thông tin quan trọng. Mình thấy nhiều bạn viết overview khá là sơ sài vì các bạn sợ mình viết nhiều quá.

Bạn hãy hiểu là, nhiều thì khác với chi tiết.

Định nghĩa overview không phải là cái gì đó ít (nhưng phải ngắn gọn), mà quan trọng là chứa general information chứ không phải detail.

Với mở bài thì đơn giản thôi mà. Chúng ta sẽ paraphrase lại cái đề bài thôi. Đừng đặt nặng cái mở bài nhé. Chỉ cần paraphrase nhanh, miễn thể hiện bạn đang không copy lại TOÀN BỘ cái đề bài là được.

Điểm số của bạn được quyết định ở Overview và 2 đoạn phần thông tin detail nhé.

Với nỗi sợ về từ vựng, mình khuyên các bạn thế này:

Người ta không cần các bạn phải paraphrase tất cả các thứ trong hình đâu. Ví dụ, mấy cái như head, ankle, hip, snout thì bạn paraphrase cái kiểu gì? Mình hỏi thật đó. Chả lẽ ngồi tra xem danh pháp khoa học là gì à?

Bạn phải hình thành dần dần một cái sense đó nhìn vào thấy từ nào parahrase được. Ví dụ: small, large, narrow, wide ….

Nhưng, điều quan trọng nhất mình hay nói với các bạn học sinh khi mình chữa bài cho họ, đó là:

Hãy dùng các vocab nào mà bạn thực sự chắc chắn ấy. Hãy đặt cao nhất sự chính xác trước khi hướng tới sự đa dạng.

Tiếp theo, từ vựng kiểu gì thì ăn điểm? Mình đã nhờ thầy cựu giám khảo highlight các từ này lên để bạn xem nha:

Homo erectus possesses several larger skeletal features than its counterpart, and most of them are positioned in the lower body, facilitating adaptations for walking and endurance running rather than climbing. Firstly, Homo erectus displays larger hip, knee, and ankle joints. Secondly, the heelbone and the gluteus maximus are enlarged, while the Achilles tendon is described as longer. The shoulders in Homo erectus are also broader although their position are lower.

However, there are smaller features in Homo erectus. It is characterised by a smaller but balanced head with a shorter snout, in contrast to an unbalanced one. Moreover, the extended forearm seen in Australopithecus afarensis was no longer evident in Homo erectus due to the latter’s skeletal structure optimised for running rather than climbing as the former. This adaptation is also reflected in the reduced size of other features, including chest, waist, and femoral neck of Homo erectus.

Bạn có thể thấy các từ này áp dụng vào bài này ok, sang bài khác cũng ok. Thực tế là bạn chỉ cần xây được một kho từ vựng tầm 20 – 30 cách diễn đạt là có thể sử dụng rất thoải mái.

Vì các từ vựng này nằm trong kho sample band 8+ do cựu học viên và cả thầy cựu giám khảo viết dành riêng cho học viên khóa Writing nên mình không chia sẻ được. Nhưng mình có thể nói là hầu hết đều không phải các từ quá khó hay hiếm có khó tìm đâu. Đừng học các từ mà chẳng bao giờ mình dùng nhé.

Nói chung, hãy ưu tiên cách học nhanh, hiệu quả chứ đừng học những thứ mà tình huống để bạn có thể sử dụng là rất ít nhé.

Hi vọng là với newsletter này, bạn đã nắm được từng bước làm một bài process.

Lời khuyên cuối cùng và quan trọng nhất mà mình hay nói với các bạn học viên là: “Hơn nhau là ai cẩn thận trong việc clean data mà thôi”.

Nhưng trước đó, hãy đọc lại hết các bài khác về các dạng process ở phần Ultimate Guide Task 1 nhé.